Körpələrin əlavə qidaya keçmə müddəti nədir?
Körpələrin əlavə qidaya keçməsi üçün təxminən 6 ay gözləmək lazımdır. Bu müddət ərzində körpənin qidalanması üçün ana südü və ya hazır uşaq yeməklərindən başqa qidaya ehtiyacı yoxdur, hətta suya belə. Çünki ana südünün təxminən 95%-i, hazır uşaq yeməyinin isə 90%-i sudan ibarətdir. Əlavə su mədədə doluluq yaradaraq uşağın qusmasına, yeməkdən imtinaya və çəki itirməsinə səbəb ola bilər.
Körpələr əlavə qidaya nə vaxt keçməlidir?
Körpələrdə əlavə qidaya keçid üçün tələsməmək məsləhətdir. Xüsusilə ana südü ilə qidalanan körpələrin 6 ay sadəcə ana südü alması vacibdir. Bu müddət ərzində ona lazım olan bütün vitaminlər ana südü vasitəsilə ona ötürüləcəkdir.
Eyni zamanda əlavə qidaya keçmək istəyirsinizsə körpənizi müşahidə etmək kifayət edəcəkdir.
Əlavə qidaya keçməmişdən əvvəl nəyə qiddət etməliyik?
Əlavə qidaya keçməmişdən əvvəl çox vacib nüansları göz ardı etməməlisiniz. Əgər övladınızda bunlar yoxdursa deməli o hələ əlavə qidaya hazır deyil.
- Çəkisi doğum çəkisinin ən azı 2 qatı olmalıdır.
- Övladınız yeməyə diqqət göstərməlidir.
- Siz yeməyi ona uzadanda ağzını açmalıdır.
- Körpənin dil itələmə refleksi azalmalı və ya itməlidir. Bu refleks güclüdürsə o yeməyi dili ilə çölə itələyəcək və uda bilməyəcəkdir.
- Boyun və baş kontrolu olmalıdır və otura bilməlidir. Burada oturmaq deyərkən dəstəkli oturmaq nəzərdə tutulur. Əlavə qida körpəyə o oturarkən verilməlidir ki, boğulma olmasın.
Əlavə qidaya tez başlamaq niyə məsləhət deyil?
Körpələr üçün əlavə qidalara keçiddə tələsməmək vacibdir. Körpələrin həzm sistemi hələ ilk 6 ayda inkişaf etmədiyi üçün allergiya yarana bilər.
Əlavə qidaya tez başlayan körpələr obezlik və digər həzm problemləri yaşamaq üçün risk qrupları altındadır. Eyni zamanda qatı qidanı güvənli şəkildə udacaq qədər inkişaf etməmişdir.
Körpələrdə əlavə qidaya keçid necə olmalıdır?
- Əlavə qidaya keçid zamanı ilk 3 ay qida körpəyə doymaq üçün yox, dadması üçün verilməli olduğunu unutmayın. Allergiya riski olmayan qidalarla başlamaq vacibdir.
- Meyvə-tərəvəz püresi ilə başlayın.
- 3 gün qaydası ilə davam etmək vacibdir. Hər hansı bir qidaya allergiyası olub-olmadığını bilmək üçün bir qidanı 3 gün davamlı verin. Hərşey qaydasındadırsa başqa qidaya keçin. Qidaları qarışdırıb yox, tək-tək verin.
- Uşaqlarda qida rəddi olmaması üçün yemək istəmədiyi qidada israr etməyin. Zamanla öyrəşəcək və yeyəcəkdir.
Hər hansı qidaya allergiyası olduğunu göstərən amillər bunlardır:
- Səpki
- Qusma
- Qazda artış və ya şişkinlik
- İshal
Körpələrdə tamamlayıcı qidaya keçidin ümumi mərhələləri bunlardır:
1. Hazırlıq Müddəti (4-6 Ay):
- Körpənin həzm sistemi və qidaları həzm etmək qabiliyyəti inkişaf edir.
- Körpə ana südü ilə qidalanmağa və ya hazır qida ilə qidalanmaya davam edir.
2. Başlanğıc (6 Ay):
- Körpənin ilk əlavə qidalar ilə tanış olma vaxtıdır.
- Əvvəlcə meyvə-tərəvəz püresi verilə bilər. Bu qidalar ümumiyyətlə tək tərkibli və az allergen olmalıdır.
- Körpə tədricən bir neçə qaşıq əlavə qida qəbul etməyə başlayır.
3. Çeşidləndirmə (6-8 Ay):
- Körpəyə müxtəlif tərəvəzlər, meyvələr və taxıllar təqdim edilir.
- Tək tərkibli qidalardan sonra qarışıq püreləri və daha mürəkkəb qidaları sınamaq olar.
- Bundan əlavə, protein mənbəyi olaraq yumurta sarısı, qatıq və pendir kimi qidalar əlavə edilə bilər.
4. Sərtlik artışı (8-10 Ay):
- Yeməyin sərtliyi tədricən artır. Körpə daha qalın və sərt yeməklər yemək vərdişini qazanır.
- Barmaq ölçüdə yeməkləri (məsələn, barmaq şəklində kəsilmiş meyvə və ya tərəvəzlər) təqdim etmək də adi hal ola bilər.
5. Ailəvi Qidalanma dövrü (10-12 Ay və sonra):
- Körpə ailə ilə yemək mədəniyyətini öyrənir.
- Körpə ümumi ailə yemək planına bənzər bəslənməyə başlayır, lakin qidalar körpənin yaşına və ehtiyaclarına uyğun hazırlanır.
Əlavə qidaya keçid zamanı nəzərə alınmalı bəzi məqamlar bunlardır:
- Körpənin həzm sistemi üçün tədricən yeni qidalar daxil edilməlidir.
- Allergiya riskini azaltmaq üçün tərkibində allergen olan qidalar diqqətlə təqdim edilməli və onlara nəzarət edilməlidir.
- Körpənin toxluq siqnallarına diqqət yetirilməli və heç bir güc tətbiq edilməməlidir.
- Körpənin suya ehtiyacı artdıqca əlavə qida ilə birlikdə az miqdarda su da verilə bilər.
Hər körpənin bərk qidaya keçidi fərqli ola bilər və bu prosesin sağlam şəkildə davam etməsi üçün körpənin fərdi ehtiyacları və inkişafı nəzərə alınmalıdır.
İlk başlarda bu onun üçün yeni təcrübə olduğu üçün çətinlik çəkəcək, qidanı üzərinə, yerə tökəcəkdir. Bu müddət ərzində səbrli davranmağa çalışın.